zondag 15 december 2013

A radio man

Ooit... was ik een radioman. Begin 21ste eeuw was er een, let op, "podcast" onder de naam Augias Radio. Iedere week vijf minuutjes nieuwe geluiden, meer niet. Het bereikte de luisteraars via een eenvoudige download, aangereikt via een RSS-feed met ingebakken audiobijlage.

De podcast. Is dat nou ook alweer nostalgie?

Waar zijn zij gebleven, Bernhard Flach, de Sloeries, de Zoldercast, de Theepod? Op podstart.nl is de laatste podcast gedateerd op 5 mei 2008. En daarna?

Maar er is hoop. Roddels zijn de beste publiciteit. Doet er niet toe wat ze zeggen, als ze maar over mij praten, dat idee. Vrij recent is http://podroddels.wordpress.com/, al zwijgt het daar ook alweer sinds 10 maart. Eh... 2012, dus.

Een artikel in VN van 2010 voorspelt de wederopstanding van de Nederlandse podcast. Zullen we dan maar?




maandag 25 maart 2013

Hoe het zit in Haarlem

Een hoek van een heel klein pandje, deze keer. In deze aflevering kijk ik naar een nagenoeg vierkant gebouwtje waarvan één hoek is afgesneden, wat een schuine zijde oplevert die niet eens breed genoeg is voor een deur. Dit bescheiden bouwsel maakt deel uit van een grandioos monument: het station van Haarlem. Ons hoekpandje bevindt zich op het eerste perron, op de hoek waar het brede deel van het perron eindigt. Het markeert zodoende de hoek van het Stationsplein en het viaduct in de Jansstraat. 

(Klik: eerdere afleveringen van deze serie Hoeken van gebouwen.)

Het station, dat uit 1905-08 dateert, is ontworpen door ir. D.A.N. Margadant, de architect van de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij, en zijn assistent ir. H.W.M. Werker. Ons mini-hoekpandje, however, werd pas in 1912 toegevoegd aan het stationscomplex, lees ik op stationsinfo.nl.

Het bezit stijlkenmerken die je ook aantreft in het bakstenen ingangsgebouw van dit Art Nouveau-station. Zoals de consoles onder de dakgoten, de gemetselde siertorentjes op de hoekpunten en de versieringen in het houtwerk. Maar de uitvoering en het materiaalgebruik zijn wel een stuk eenvoudiger dan bij het grote gebouw. Het is opgetrokken uit eenvoudige bakstenen, en niet uit de mooiere verblendstenen van Margadants gebouwen aan het Stationsplein.
Denkend in Haarlem... (Foto RK 2006)
Wat de functie van het gebouwtje was, is aan de buitenkant niet onmiddelijk af te lezen. In vroeger tijden liepen er stationschefs, lampenisten, rangeerders, kruiers, en andere personeelsleden op het perron. Was dit misschien een kantoortje voor deze werkers of hun chefs? Nee, het had een functie voor het publiek. In de natuurstenen speklaag onder de vensters is de inscriptie "Retirade" te lezen. En nu ons dat is opgevallen, kunnen we ook nog teksten onderscheiden boven de deuren: links staat Dames, en rechts Heren.

De naam De Denker waarmee de retirade nu getooid is, komt hiermee in een heel ander daglicht te staan. Je ziet meteen De Denker van Rodin voor je, het beeld van de man die voorover gebogen zit te peinzen, zijn hoofd ondersteunend met zijn rechterhand onder zijn kin. Maar waar zat hij eigenlijk op?

donderdag 21 februari 2013

Duistere taartpunt in Manchester

In de langlopende serie Hoeken van Gebouwen neem ik je deze keer mee naar Manchester. Op de hoek van Fairfield Street en Minshull Street South staat een sober ogend pand.

Foto: SimplySchmoopie
via Compfight cc 
De twee gevels staan onder een hoek van zo'n 60 graden en vormen zo een taartpunt. Als je de gevels tot de hoek zou laten doorlopen, was die onmogelijk scherp geworden. Daarom is die afgeschuind, waardoor een hoge, smalle hoekgevel is ontstaan waar wij nu recht tegenaan kijken. Op de begane grond zit een ornamentele deur, zo ongeveer de enige frivoliteit van het gebouw.

De wijk is neergezet in de late jaren 1800, rondom het Piccadilly Station. Manchester telt vele rijk gedecoreerde gebouwen uit het welvarende industriële verleden, maar ons hoekpand is simpel, streng en functioneel, alsof het voor een Quaker-ondernemer werd gebouwd. Met zijn grote vensters op de verdiepingen was het kennelijk een plek waar goed licht nodig was om inpandig te kunnen werken.  Mogelijk was het een kantoor of een bank.
,
Minshull Street South/Fairfied Street, Man UK. Foto RK
De begane grond, een volwaardige beletage met fraaie boogvensters, ligt boven straatniveau. In Minshull Street, rechts, is te zien dat het pand tegen een lichte helling is gebouwd, waardoor aan de straatzijde links ruimte ontstond voor  een souterrain met een redelijke toetreding van daglicht. In de straat rechts loopt het souterrain wel door, maar de ramen zijn door het hellende straatoppervlak een stuk kleiner. Bovendien verkeert dat stukje Minshull Street South bijna de hele dag in de schaduw, dus prettig zal het niet zijn geweest in dat souterrain.

Juist in dat duistere straatje is te zien dat de onderste drie verdiepingen segmentboogvensters hebben. Zijn die soms origineel, en zijn rechthoekige ramen in de rest van het gebouw moderne toevoegingen?

Het zou kunnen. In onze eeuw is het pand inwendig verbouwd en verdeeld in studenten­appartementen, waaraan in deze stad met twee universiteiten ruim behoefte is. De plaatsing van de ramen op de hoekgevel, precies tussen de verdiepingen in, suggereert dat zich in de hoek een trappenhuis bevindt. Dat zou best eens een recente toevoeging kunnen zijn met het oog op de vele inwendige voordeuren die het appartementengebouw nu heeft; fraai is de raamverdeling op de hoek niet bepaald.

Boven de dakrand bevindt zich nog een penthouse-verdieping. Ik vermoed dat die er in onze tijd bovenop is gezet, waarbij het oorspronkelijke fronton op de hoek een verdiepinkje naar boven verhuisde. Als het al oorspronkelijk is. De manier waarop de topverdieping rechts eindigt, met een stukje schuin dak, doet vermoeden dat de plaatselijke bouwcommissie bang was voor nog meer duisternis in Minshull Street South.
Op een oude luchtfoto is ons pand te herkennen in de blauwe cirkel (de rode pijl wijst naar een ander gebouw). De smalle hoekgevel waar we tegenaan keken, bevindt zich linksboven. En: niks schuin afdak aan de achterzijde! Wel een duidelijke zolder over het hele pand, nog een aanwijzing dat het penthouse er recentelijk is opgezet.
Foto: Manchesterhistory.net
De foto verklaart trouwens ook het "South" in de naam van ons straatje: het is een los stukje van de echte Minshull Street, die je ietsje noordelijker ziet liggen. Een paar hoeken verder, als het ware.-

(Alle afleveringen van deze serie: klik)